طرح عظیم و شجاعانه تحول اقتصادی
رئیس جمهور در گفتگوی خود با مردم که دوشنبه شب به صورت زنده پس از اخبار 21 از شبکه اول سیما پخش شد، برخی جزئیات طرح عظیم تحول اقتصادی را تشریح کرد.
به گزارش رجانیوز، در این برنامه 5/1 ساعته تلویزیونی که با اجرای مهدی کلهر مشاور رسانه ای رئیس جمهور پخش شد، دکتر احمدی نژاد ضمن بیان ریشه های اصلی اقتصاد بیمار کشور خبر از طرح بزرگ تحول اقتصادی داد که بیش از یک سال درباره آن بحث و 5/1 سال طراحی شده است.
هدفمند کردن یارانه ها با حذف آنها و اصلاح نظام مالیاتی، بانکی و گمرکات محورهای اصلی این طرح را تشکیل می دهند که انجام برخی از این مأموریت ها جزء آرزوهای اقتصاددانان و مردم می باشد اما تاکنون هیچ دولتی جسارت ورود به این حوزه ها را نداشته است.
به گزارش رجانیوز به نقل از فارس، رئیس جمهور امشب در این گفتوگوی با تبریک ایام میلاد حضرت زهرا (س) و میلاد امام خمنیی (ره) به مردم ایران گفت: شروع یک مجاهدت عظیم و تحولی از این شب مبارک برقرار شده که شب خیر کثیر و شب همه خوبیها است از خدا میخواهم ما را در پیشبرد آرمانهای بلند انقلابی کمک کند.
وی گفت: وقتی به سیمای اقتصاد ایران در 50 سال اخیر به خصوص در 3 دهه اخیر نگاه میکنیم، 2 موضوع متفاوت و گاه متناقض را میبینیم. یک تصویر، تصویر خدمات عظیمی است که بعد از انقلاب انجام شده و دیگری ایران یک کشور خرابه بود و علم و تجارت و همه اوضاع کشور در حالت انزوا بود. ما را به حساب نمیآوردند، اما در طول این 30 سال، ملت ایران در سایه انقلاب خدماتی انجام داد و سازندگی گسترده انجام شد.
احمدینژاد افزود: در دوران اسلام و بعد در دوران صفویه هم خدمات زیادی انجام شده بود و البته در آن دوره مناطق مختلف کارهای خودشان را انجام میدادند و دولت زیاد وارد جزئیات نمیشد.
رئیس جمهور تصریح کرد: بعد از انقلاب اسلامی در عرصه صنعت و کشاورزی پیشرفت چشمگیری شد این در حالی است که این بخش ها رو به نابودی بود، اما حتی امسال که خشکسالی است، کشاورزی خدمات زیادی دارد.
وی گفت: در علوم و فناوری هم پیشرفتهای چشمگیری داشتیم، حتی در بحث هوا فضا، موشک کاوشکر فرستادیم و موشک ارسال ماهواره و خود ماهواره هم آماده است و خواهیم فرستاد.
احمدینژاد بیان داشت: در کل در بخشهای مختلف حرکتی روبهجلو و سازنده بود، اما رشد سازندگی کنونی و آهنگ پیشرفت علیرغم همه مشکلات، شایسته سرزمین ایران نیست.
وی افزود: استعدادهای فراوانی در نقاط مختلف کشور وجود دارد، چون همه جای کشور را دیده و در مورد آن مطالعه کردهام و به لطف خدا جوشش استعدادهای مادی و معنوی در کشور ما وجود دارد.
رئیس جمهور همچنین از بیکاری و تورم به عنوان مهمترین مشکلات کشور نام برد و افزود: رشد اقتصادی در کشور همواره با نوسان همراه است و با یک نوسان، متزلزل میشود.
وی ادامه داد: کارهای زیادی در طول انقلاب انجام شده است، اما خروجی چیزی نیست که شایسته ملت ایران باشد و مشکلاتی در کارهای اقتصادی کشور وجود دارد که بعضی از آنها مزمن است. دولت این مسائل را 2 سال بررسی و ریشهیابی کرد تا ابتدا تصویر روشنی از اشکالات داشته و جمعبندی داشته باشیم.
وی افزود: یکی از این مشکلات و تنگناها عدم وجود رشد اقتصادی متناسب با این ظرفیتها است.
احمدینژاد گفت: واقعاً اجزای دولت خیلی زحمت میکشند، اما باز میبینیم رشد اقتصادی ما نوسانی است و روشن نیست و با یک نوسان، متزلزل میشود و این رشدی که ما میخواهیم نیست.
وی افزود: باید در سرمایهگذاری رشد بالای 8 درصد را تجربه کنیم. در سالهای 84- 6/5 درصد، 85- 8/6 درصد و الان 8/7 درصد رشد داشتیم، اما کشور نوسانات شدید دارد و البته در حقیقت با برخی مسایل داریم سرمایهفروشی میکنیم.
احمدینژاد در ادامه بیان داشت: همین مقدار رشد هم نامتوازن است و همه جای کشور با هم متوازن رشد نمیکند.
وی با بیان اینکه مشکل دوم کشور که همیشه بوده، مشکل بیکاری است، گفت: 40 سال است این مشکل وجود دارد، در 10 سال اخیر همیشه نرخ بیکاری ما 2 رقمی بوده و شاید فقط در مقاطعی کوتاه یک رقمی شده و باز دو رقمی شده است.
احمدی نژاد گفت: پس نیروهای جوان آماده کار از فرصت لازم برای کار برخودار نیستند. سال گذشته به کمتر از 11 درصد رسیدیم، اما تاکنون این نرخ همیشه 2 رقمی بوده است.
رئیس جمهور در ادامه گفت: مشکل سوم که همه لمس میکنیم، تورم است که سالهاست، سابقه دارد. نوسان داشته اما همیشه تورم 2 رقمی داشتیم، تلاش و سرمایهگذاری فراوان برای تکرقمی شدن کردیم، اما خروجی در سیستم آن چیزی نیست که ما میخواهیم.
دکتر احمدینژاد با اشاره به طرح هدفمند کردن یارانهها تاکید کرد: یارانهها باید هدفمند باشد، اما یارانههای در حال توزیع عمومی، هدف معینی ندارد.
وی همچنین گفت: ریشه اصلی تورم در اتکا به منابع نفتی است. از روز اول انقلاب، قطع وابستگی به نفت از آرزوها بود که در این دولت این امر از حدود 80 درصد به 50 درصد رسید.
وی تورم جهانی، تبدیل درآمد نفتی به ارز، خلق پول و تخصیص منابع بانکی در کنار سوداگری را از عوامل تورم دانست و ادامه داد: اگر اینها اصلاح نشود، تورم همچنان خواهد بود. تورم از عوامل اصلی فاصله طبقاتی است و داراها داراتر و ندارها ندارتر میشوند. فرض کنید برای ساختن یک سد، یک بودجهای در نظر گرفته میشود اما وقتی زمان ساخت آن طول بکشد، هر سال بودجه بیشتری میخواهد و این تخصیص بودجه، زندگی مردم و برنامهریزیها را مختل میکند.
احمدینژاد خاطر نشان کرد: همچنین بیشترین مصرف انرژی در کشور ماست و برای کاری که انجام دادهایم، نتیجه لازم را نمیگیریم. اسراف و اتلاف منابع هم وجود دارد، در حالی که فرهنگ مردم ما فرهنگ صرفهجویی بوده است. الان ببینید در آب چقدر اسراف صورت میگیرد، در حالی که در کشاورزی با سیستم مجهز میتوان صرفهجویی گستردهای انجام شود. البته مردم این را درک میکنند و تلف شدن منابع برایشان محسوس است.
وی افزود: فاصله طبقاتی نیز بسیار مشهود بود و از آرمانهای انقلاب این بود که این رفع شود، ناراحتی ما این نیست که چرا عدهای برخوردار هستند، ما میخواهیم همه برخوردار باشند. بعد از انقلاب فاصله کمتر شد، اما فاصله دهک اول با دهم 15 برابر است. ما یک خانواده هستیم مگر میشود یکی 15 برابر دیگری مصرف کند. باید این فاصلهها رفع شود و کارهایی از جمله سهام عدالت و پرداخت پلکانی انجام شد، اما کارهای زیربنایی نیاز است.
وی با طرح این سئوال که چرا نمیتوان تورم را مهار، رشد اقتصادی را افزایش و فاصله طبقاتی را کم کرد؟ گفت: یکی از علتها، بهرهوری پایین است و باید فکری برای آن کرد. برای این کار نظام بهرهوری را باز تعریف کردیم و این باید تبدیل به فرهنگ شود. در صنعت هم میتوان با مصرف کمتر، تولید بیشتر داشت. مدیران اقتصادی باید هدفهای معین را تعریف و فاصلهها را پر کنند و از صنعت حمایت کنند و مزیتهای نسبی کشور را فعال کنند. یارانهها باید هدفمند باشد، یارانهها در حال توزیع عمومی است، ولی الان هدف معینی ندارد.
دکتر احمدینژاد اظهار داشت: سهم یارانهها علیرغم افزایش قیمت انرژی، روند تصاعدی دارد، پس باید در نقطهای این موضوع را هدفمند کنیم که به زودی مرکز آمار ایران اطلاعیه میدهد و در مرداد متقاضیان یارانه فرم آن را پر میکنند.
رئیس جمهور افزود: استفاده اقشار ضعیف از یارانهها کم است. 70 درصد مجموعه یارانهها فقط توسط 3 دهک جذب میشود و سیستم یارانهدهی بیمار است، در حالی که باید عادلانه و هدفمند توزیع شود و محرومین یارانه بیشتری دریافت کنند.
وی با بیان این که یارانه دادن کلی، در اقتصاد ما تبعات منفی داشته است و این ما را به جایی نمیرساند، خاطر نشان کرد: باید به اقشار ضعیف، تولیدگران روستاها، صنعت کشور، کشاورزان، بهداشت و آموزش سهم بیشتری بدهیم. در یارانهها فقط در بخش فرآوردههای نفتی، به قیمت 90 دلار، اکنون بیش از 90 هزار میلیارد تومان در حال یارانه دادن هستیم. این مبلغ میتواند فقر و بیکاری را ریشهکن کند، اما میبینیم این مشکلات سرجای خودش است و یارانه از حالت یک ابزار مفید خارج شده است.
رییس جمهور با اشاره به این که ما مخالف مصرف نیستیم، بلکه میخواهیم مردم ما در بالاترین سطح رفاه باشند، تصریح کرد: اقتصاد ما باید رقابت کند و جای خود را در جهان پیدا کند و ثروت بیاورد. به برخی صنایع تقریباً گاز رایگان میدهیم و میگوییم رقابت کن، میگوید نمیتوانم، چون یارانه دریافت میکند. در حقیقت یارانهها در جهت عکس هدف اصلی در حال اثرگذاری است و به محرومین فشار میآورد، در حالی که یارانه باید آرامش دهد و در جهت عدالت باشد و استعدادها را رشد دهد.
احمدی نژاد بیان داشت: جالب است که سهم یارانهها علیرغم افزایش قیمت انرژی، روند تصاعدی دارد، پس باید در نقطهای این موضوع را هدفمند کنیم. به زودی مرکز آمار ایران اطلاعیه میدهد و در مرداد متقاضیان یارانه فرم پر میکنند.
وی ادامه داد: دولت فکر کرده تا بیشترین بهرهوری را در یارانه انجام دهیم و حق به حقدار برسد.
رئیس جمهور اظهار داشت: یکی دیگر از نابسامانیها در بخش مالیاتی است. اکنون مالیاتی که جمعآوری میشود، نه متوازن و نه به مقدار کافی است. در بسیاری از کشورها میزان مالیات بیش از 20 درصد تولید ناخالص داخلی است در حالی که ما 7 درصد هستیم. بسیاری از بخشها هم مالیات نمیدهند و حتی در بسیاری بخشها مالیات تعریف نشده در حالی که باید برای توزیع عادلانه منابع استفاده شود.
احمدینژاد گفت: ساختار درستی برای ثبت فعالیتهای اقتصادی درست نشده تا همه بهدرستی مالیات دهند. دولت نظامی جامع را طراحی کرده تا با سیستم دریافت مالیات خودکار، که حق مردم است، مالیات دریافت شود. هم باید آگاهی بخشی داده شود و هم سیستم به طوری باشد که مالیات به صورت خودکار داده شود. هم باید آگاهی بخشی داده شود و هم سیستم به طوری باشد که مالیات به صورت خودکار داده شود.
وی با بیان این که روابط نادرست برخی افراد معدود هم کارها را خراب میکند، خاطر نشان کرد: نظام گمرکی هم از نظر حجم فعالیت چند برابر شده، اما از لحاظ نیرو کوچک شده است و علیرغم زحمات فراوان مأموران گمرک، کار گمرکی به درستی انجام نمیشود. بنابراین تا ساختار و کار درست نباشد، گمرک همواره با مشکل مواجه خواهد بود. باید ساختار درست شود و مأموران گمرک که به سختی کار میکنند، درست تأمین شوند. باید گمرکها با هم لینک شوند تا کارآیی بالا رود که البته این نیاز به اصلاح قانون هم دارد چون گاهی کارهای موازی انجام میشود.
احمدی نژاد ادامه داد: یکی دیگر از عوامل ریشهای نظام بانکی است که من از آن گله زیادی کردم که بعضیها آن را به سمت کارکنان بانکها بردند، در حالی که ما زحمات کارکنان بانک را میدانیم و منظورمان آنها نیستند.
رئیس جمهور با اشاره به این که برای هدفمند کردن نظام توزیع کالا و خدمات یک سال کار تخصصی انجام شده، افزود: امیدواریم اصلاح ساختار یارانهها را از نیمه دوم سال شروع کنیم.
دکتر احمدینژاد ادامه داد: برای قانون عملیات بانکی قانون لازم تعریف نشده است. سیستم بانکی مثل بدن انسان باید خون لازم و به موقع و به اندازه دریافت کند و اگر درست خونرسانی انجام نشود، کل بدن مختلف میشود. سیستم بانکی ما اکنون قادر به ارزشیابی فعالان اقتصادی نیست؛ چون کارهای متفاوت و مختلف دارد و مشخص نمیشود که تسهیلات بانکی در چه زمینهای مصرف شده است، بنابراین هر فرد باید در سیستم اقتصای، کد اعتباری داشته باشد تا مشخص باشد چقدر باید از تسهیلات استفاده کند و خیلیها هم حتی پولی که گرفتند را پس نمیدهند.
احمدی نژاد گفت: اکنون دادن یک تسهیلات 50 میلیونی با دادن تسهیلات 50 میلیاردی هیچ فرقی ندارد و ضمن اینکه این پرداختها انحصاری است. دولت در حال طراحی است تا به این ساختار نظم بدهد تا وزرا و مسئولان اقتصادی و بانکی درست بتوانند مدیریت کنند. باید عقود اسلامی دقیق انجام شود و این کار با خلوت شدن کار بانکها مقدور خواهد بود.
وی افزود: منابع کم نیست پس باید این منابع در رشد اقتصاد خود را نشان دهد، اما اینطور نیست. بسیاری از دریافتکنندگان منابع بانکها، پول را در خرید ملک به کار گرفتند تا سود کنند. یکی 800 میلیون چک تسهیلات را گرفته برای کارخانه اما از همانجا با آن در تهران ملک خریده است. بعضیها ناجوانمردی میکنند و جهت صحبتها را به سمت دیگر میبرند.
رییس شورای عالی اقتصاد تصریح کرد: تجربه 48 سال اقتصاد ما نشان میدهد که تغییر ارزش پول، بر کالا اثر مستقیم دارد. آیا ارز وارد شود یا خارج شود؟ ارزش پول ملی این را تعیین میکند.
احمدینژاد با بیان این که در قانون برنامه 2 مورد متناقض وجود دارد، تصریح کرد: قیمت ارز باید در اقتصاد مدیریت شود و این نیاز به باز تولید دارد، اگر رابطه درست تنظیم نشود، علامتهای غلط میدهد.
وی مشکل بعدی نظام را چگونگی توزیع کالا و خدمات دانست و گفت: اصناف ما بد نیستند، چه مسائلی علیرغم همه فشارها و مشکلات پیش آمد و اصناف چگونه مدیریت کردند، اما باید این نظام اصلاح شود و شبکههای توزیع متعدد و گسترده باشد تا قیمت یک جنس در فاصله 2 خیابان متفاوت نباشد. باید نظارت و نظام توزیع بهگونهای باشد که قیمتها متفاوت نباشد. ساختار دولت هم بالاخره باید اصلاح شود. حجم دولت و بودجههای مصرفی را کم و کنترل کردیم، اما هنوز باید ساختار دولت را اصلاح کنیم. نمیشود که هر روز مسئولیتها را بیشتر کنیم و باز بخواهیم دولت کوچک شود. یک سال کار تخصصی برای این امور انجام شده و بعضیها نهایی شده است. اصلاح ساختار یارانهها را امیدواریم از نیمه دوم سال شروع کنیم.
احمدی نژاد با اشاره به این که برای کل یارانهها برنامهریزی کردهایم، اظهار داشت: طی این برنامه قبل از شروع کار به نام هر فرد حساب باز میشود و به هر خانواده سهمش را میدهیم. یارانه 3 ماه را به حساب میریزیم و البته برای برداشت مسدود است تا وقتی که یارانهها حذف شود، بعد حساب را باز میکنیم که البته جزئیات با تلفن، سایت و شبکههای اطلاعرسانی به مردم اعلام میشود. این یک کار ملی است و باید مریضیهای این بیمار درمان شود.
وی ادامه داد: این مشکلات را هم با هم حل کنیم؛ چرا که جداگانه حل نمیشود. البته ممکن است بعضی از اینها از جمله مالیات و اصلاح ساختار 3 سال طول بکشد و در برخی نظامهای دیگر شاید تا 5 سال. بر هر کدام از این نظامها، زمان شروع عملیات گذاشتیم، البته این کار را در معرض دید صاحبنظران میگذاریم و حتی درخواست مکتوب میکنیم که نظرشان را بدهند.
رئیس جمهور بیان داشت: اگر ساختارهای بیان شده درست کار نکند، اصل 44 و چشمانداز امکان تحقق نمییابد. اصلاح ساختار به این معنی است که عیب اتومبیل را برطرف کنیم تا در مسیر هدف درست حرکت کند.
رئیس جمهور از کارشناسان و صاحبنظران خواست در اجرای طرح تحول اقتصادی به دولت کمک کنند و افزود: این طرح مال همه است و خواهش میکنم بعضیها آن را وارد منازعات نکرده و کمک کنند که دردهای مزمن کشور دوا شود.
وی با بیان این که تا قبل از این دولت، تولید مسکن همیشه کمتر از درخواست آن بود، اما سوداگریها زیاد و مشکلات این بخش بیشتر شد، بیان داشت: ما اشکالات را شناسایی کردیم و مصوب شد صنف سازندگان مسکن ایجاد شود تا معلوم شود چه کسانی مسکن میسازند. ضمن اینکه کسانی که کارشان خرید و فروش مسکن است، باید سامان پیدا کنند.
احمدینژاد افزود: بعضیها گفتند این کار را بعداً انجام بدهید یا اینکه ممکن است یک عدهای ناراحت شوند، اما دولت محکم به پشتوانه ملت محکم ایستاده است و تا جایی که میشود، پیشبینی لازم را انجام میدهیم. ملت ما نشان داده ظرفیت کارهای بزرگ را دارد و این را در مسئله بنزین دیدیم که مردم چگونه همراهی کردند و حالا میتوانیم تمام جزئیات مصرف بنزین را کنترل کنیم. در سایر بخشها هم باید همینطور نظارت دقیق باشد تا یارانه بسیار بیشتری به مستضعفین بدهیم.
وی خاطرنشان کرد: ممکن است بعضیها بخواهند تلاطم درست کنند. دیدیم در چند هفته اخیر، چیزی که در انبارها فراوان داشتیم عدهای از خارج خط گرفتند و خواستند بحران درست کنند، اما مردم خیلی خوب عمل کردند.
رئیس شورای عالی اقتصاد در ادامه سخنان خود، برای اجرای طرح بزرگ تحول اقتصادی از همه صاحبنظران خواست در مورد این طرح نظر دهند و افزود: این طرح هیچ نقطه پنهانی ندارد؛ چرا که متعلق به ملت است. مسئولان سایر قوا نیز کمک کنند که البته در این زمینه با آقای شاهرودی، لاریجانی و نمایندگان جلسات داشتیم و استقبال خوبی شده است. این کار جزو آرزوهای اقتصاددانان ما بوده است و این دولت مصمم به وارد شدن به این عرصه است و میارزد که حتی ما در دولت آسیب ببینیم، اما این درد درمان شود.
احمدینژاد خاطر نشان کرد: از نمایندگان، مدیران دولت و مدیران گمرک، نفت و رفاه میخواهم خودشان را آماده و دولت را همراهی کنند. در اولین فرصت جلسهای با رسانهها هم در این زمینه خواهیم داشت. این طرح مال همه است و خواهش میکنم بعضیها آن را وارد منازعات نکنند، از همه خواهش میکنم کمک کنند که این درد مزمن دوا شود.
وی اظهار داشت: دولت آمادگی کار شبانهروزی و علمی دارد و پشتوانه اطلاعاتی و علمی مستحکمی داریم و میخواهیم با عزم قاطع این طرح را پیش ببریم.
رئیس جمهور در ادامه تصریح کرد: بعضیها میگویند دولت با اینهمه پول نفت چکار میکند و میگویند اینقدر میلیارد پول نفت کم شد. البته با ساز و کارهایی میتوان اثر مستقیم بالا رفتن قیمت نفت را دید، اما واقعیت این است که دولت فقط همان مقداری میتواند از پول نفت بردارد که در قانون بودجه تصویب شود که به طور مثال سال گذشته مقداری درخواست کردیم که مجوز ندادند.
احمدینژاد بیان داشت: اگر افزایش قیمت نفت طبیعی باشد و قیمت سایر کالاها با قیمت نفت بالا نرود، آنگاه میتوان راهکارهایی اندیشید تا قیمتها مصنوعی بالا نرود.
وی افزود: دولتهای آمریکا کسر بودجه خودشان را با اقتصاد جهان جبران و تورم خود را به دیگران تزریق کردند، اما دلار در حال زمینخوردن است و این اثر خود را بر روی قیمت نفت نشان میدهد. افزایش قیمت نفت در این شرایط سودی برای ما ندارد، چون همتراز با آن قیمتهای جهانی کالاها هم بالا میرود. علاوه بر اینها یک بازی هم وجود دارد، الان اضافه بر مصرف نفت در حال تولید است و حتی با افزایش تولید، باز هم قیمت بالا میرود و این برای اقتصاد کشورها مضر است. اکنون نیز میتوان گفت موقعی میشد دیوار کشید و گفت اثری از دنیا نمیپذیریم، اما اکنون مبادلات گوناگون و خرید و فروش وجود دارد و همه چیز تحت تأثیر قرار میگیرد.